De financiële match met: Hans van der Steeg

Door het radioprogramma ‘Geld of je leven’ rolde journalist en presentator Hans van der Steeg de wondere wereld van de economie in. Hij waardeert de interviews die hij over dat onderwerp heeft, of het nu met topmensen uit het bedrijfsleven, of met gewone Nederlanders is. Economie krijgt volgens hem te weinig aandacht.

“Economie had altijd al wel mijn interesse”, zegt Hans van der Steeg. “Bij het programma Netwerk maakten we elk jaar tijdens Prinsjesdag het item ‘De Huishoudportemonnee’, waarin we de regeringsplannen door lieten rekenen tot het niveau van bijvoorbeeld een bijstandsmoeder of een modaal gezin. Heel boeiend. Maar de laatste jaren ben ik ook de jaarcijfers en beurskoersen van bedrijven, en vooral de gevolgen daarvan, interessant gaan vinden. Een paar tienden procent minder winst kan voor grote onrust en ontslagrondes zorgen.”

Extreem ingewikkelde thematiek
Financiële gezondheid en alles wat daarbij komt kijken heeft ook zijn aandacht. Hij wil zichzelf niet positioneren als iemand die overal de oplossing voor heeft, maar hij denkt wel te snappen waarom het voor veel mensen uitdagend is om hun geldzaken, voor zowel de korte als de lange termijn, goed op orde te hebben. “Neem nou pensioenen. Het is voor mij al niet te doen om het reglement te snappen, laat staan voor iemand die Nederlands minder goed begrijpt. Pensioenfondsen hebben daarin echt een megagrote verantwoordelijkheid. Des te meer omdat je als werknemer vaak niet eens de keuze hebt om er wel of niet aan mee te doen.”

Hij wijst niet met een beschuldigende vinger naar de pensioenfondsen. “De regelgeving is verstikkend en het is gewoon extreem ingewikkelde thematiek.” Maar hij denkt wel dat er mogelijkheden zijn. “Het journaal is een goed voorbeeld. Dat heeft nu een speciale uitzending in makkelijke taal.”

Hele interessante mensen
In ‘Geld of je leven’ interviewt hij zoveel mogelijk mensen die in de financiële wereld actief zijn. Van bijvoorbeeld de baas van pensioenfonds ABP tot en met topmannen en -vrouwen uit het bedrijfsleven. Dat bevalt hem heel goed. “Ik heb de laatste jaren hele interessante mensen ontmoet en bijna altijd leuke uitzendingen gehad. Ze hebben een visie, vaak veel meer dan de meeste politici. Ze durven stelling te nemen en kunnen dat ook onderbouwen. Door hen ben ik de economie nog interessanter gaan vinden. Natuurlijk hebben bedrijven een winstoogmerk en moet je als journalist kritische vragen blijven stellen, maar ik geloof echt dat het merendeel een innerlijke drive heeft om dingen beter te doen voor de Nederlanders.”

Hans grijpt terug op gesprekken in de studio met Japke Kaastra, hoofd financiële gezondheid bij ING:
 “Zij is een aantal keer te gast geweest bij mij, bijvoorbeeld over uitgesteld betalen en lenen. Mensen van haar afdeling zitten door het hele bedrijf heen en staan soms haaks op winst maken. Daar is ze heel kritisch op. Ik vind het interessant om te zien dat een bank ruimte geeft aan dit soort rollen.”

Behalve interviews met topmensen uit het bedrijfsleven of de politiek, vindt hij de menselijke economische verhalen minstens zo interessant. “De economie, dat zijn we allemaal. Dat wil ik graag laten zien. Laatst hadden we bijvoorbeeld een mooi interview met een uitzendbureau voor mensen met autisme. Ook willen we mensen aan het denken zetten. In één van de eerste uitzendingen poneerde een wijkdominee de stelling dat je een aantal mensen met armoede in je omgeving moet hebben, omdat je anders in een bubbel leeft. Zo’n stelling zet aan tot nadenken.”

Kleine dilemma’s
In het programma komen vaak dilemma’s langs. Zet je gespaarde geld bijvoorbeeld op een spaarrekening of los je je hypotheek af? “Eigenlijk zijn dat soort vragen interessanter dan het antwoord. Want meestal hangt het natuurlijk van je individuele situatie af. In gesprekken zoek ik daarom vaak dilemma’s op. Het helpt om grote onderwerpen tastbaarder te maken, of om een bepaald landschap te schetsen. Hoe kleiner en persoonlijker je ze maakt, hoe interessanter ze vaak zijn. Ze zorgen ervoor dat mensen, of het nu de geïnterviewden zijn of de luisteraars, ergens over na gaan denken.”

“Als je het mij vraagt, zelf ook klant van een grootbank, dan heb ik behoefte aan duidelijke informatie over mogelijkheden om mijn maandlasten te verlagen. Die proactieve benadering mis ik. Nu moet ik daar vaak zelf achteraan.” Als journalist doet hij daarom een oproep aan banken en andere topbedrijven: “Ik zou ze graag in ons programma zien. Media kunnen de afstand tussen bedrijven en hun klanten verkleinen. Ik merk dat bedrijven meestal tevreden terugkijken op uitzendingen, ook als er kritische vragen zijn gesteld. Het is goed om jouw kant van een verhaal te vertellen — en de interviews kunnen mensen helpen bij belangrijke keuzes of lastige onderwerpen.”