TJIP ontwikkelt software voor financieel dienstverleners die het verschil maakt in de wereld van pensioenen, wonen en verzekeringen. De software geeft consumenten een beter inzicht in hun financiële positie en verbetert het contact tussen dienstverleners en hun klanten. TJIP streeft naar financiële gezondheid voor iedere Nederlander. Omdat we daarin een inspiratiebron willen zijn, interviewen we nu meerdere mensen met een deskundige en soms verrassende kijk op dat onderwerp. Hun mening is niet per definitie de mening van TJIP, maar wel altijd interessant. Dit is het tweede deel van de serie, met Quote-journalist Tim Jansen.
Quote-journalist Tim Jansen (39) groeide op in Het Gooi, maar zeker niet in een luxe villa. Zijn moeder stond er alleen voor en had het niet breed. Later studeerde Jansen politicologie en filosofie. Hij wilde in een politieke omgeving werken, maar kwam er al snel achter dat dat toch niets voor hem was. Via wat omwegen kwam hij in de financiële journalistiek terecht. Vanaf 2020 werkt hij op de redactie van zakenblad Quote, waar hij sinds kort chef is van de Quote 500, de bekende jaarlijkse uitgave met de ranglijst van 500 rijkste Nederlanders.
Tim Jansen heeft als journalist van Quote contact met de allerrijksten van het land, maar dat zorgt er niet voor dat hij de realiteit uit het zicht is verloren. Hij denkt na over een eerlijke verdeling van geld en de financiële weerbaarheid van mensen. Onderwijs kan daar volgens hem een belangrijke rol in spelen. Hij wijst ook op het belang van toegankelijkheid, transparantie en goede begeleiding.
Tim Jansen past niet binnen het stereotype beeld dat veel mensen van een journalist van zakenblad Quote zullen hebben. Hij werd als kind allerminst met een gouden paplepel gevoerd. “Ik groeide op met alleen een moeder. Zij had een kleine portemonnee. Rekeningen werden niet altijd geopend en er kwam ook weleens een deurwaarder langs. Dan moest ik me even verstoppen. Wij hadden altijd gewoon te eten en een dak boven ons hoofd, hoor, maar het was zeker niet optimaal.” Zijn jeugd heeft hem uiteraard gevormd. “Ik heb niet de ambitie om rijk te worden, zoals ik weleens hoor van succesvolle ondernemers met een vergelijkbare achtergrond. Maar ik ben wel gemotiveerd om mijn zaakjes gewoon goed op orde te hebben. Dus: genoeg centjes hebben en goed weten wat er binnenkomt en uitgaat.”
Financiële geletterdheid
Misschien wel door zijn achtergrond hebben onderwerpen zoals financiële gezondheid zijn interesse. “Hoe verdelen we het geld met zijn allen? Dat vind ik interessant. Door de jaren heen neemt de koopkracht in Nederland toe, maar toch zijn er problemen met de financiële weerbaarheid. De financiële geletterdheid blijft laag: veel mensen weten niet hoe rente precies werkt of hoe hypotheken of verzekeringen in elkaar zitten.Begrijpelijk: want veel mensen vinden het gewoon saai. Voor een grote groep mensen is dat een probleem. Dat zie ik ook in mijn eigen omgeving.”
Hij ziet kansen voor bedrijven die investeren in educatie en toegankelijkheid, zoals met initiatieven die ingewikkelde financiële materie begrijpelijker maken. “Iedereen die daaraan bijdraagt verdient lof. Maar bijvoorbeeld een hypotheekakte kun je niet simpel maken, omdat die juridisch dichtgetimmerd moet zijn.” Hij vervolgt: “Financiële weerbaarheid begint bij financiële kennis. Wat doe je met je geld? En vooral ook: wat niet? Dat laatste is natuurlijk heel moeilijk als je allemaal aanbiedingen op je afgevuurd krijgt. Je moet leren om daarmee om te gaan.”
Grote gelijkmaker
Scholen kunnen daar een belangrijke rol in spelen, vindt hij. “Onderwijs moet sociaal-economisch de grote gelijkmaker zijn. Scholen zijn de enige plek waar je iedereen tot hun achttiende kunt bereiken. Als ik terugdenk aan mijn eigen schooltijd dan weet ik twintig jaar later nog precies wat de formule van het bruto binnenlands product is: Y=C+I+O+E-M. Heel leuk, maar daar heb ik niets aan gehad. Het zou belangrijker zijn geweest om te leren wat studieschuld precies inhoudt, maar dat is in mijn tijd niet gebeurd. Volgens mij is er tegenwoordig meer voorlichting over omgaan met geld, ook al op basisscholen, maar ik denk dat daar nog veel te winnen valt.”
Speciale lessen over geld – die ook kunnen worden gegeven door financiële dienstverleners - zijn extra belangrijk omdat jonge mensen via sociale media een onrealistisch beeld krijgen van succesvol zijn en rijk worden. Jansen: “Je hebt finfluencers die in Dubai tegen een sportauto aanleunen en doen alsof dat ze is komen aanwaaien. Dat is natuurlijk onzin. Ik ben nog nooit iemand tegengekomen die rijk is geworden door 16 uur per week te werken. Het is altijd een combinatie van een goed idee hebben, keihard werken en grote offers brengen, zeker ook in sociaal opzicht. Online wordt de illusie verkocht dat rijk worden voor iedereen eenvoudig bereikbaar is. Jonge mensen krijgen ook te horen dat werken voor kanslozen is. Dat is een aantrekkelijke droom die moeilijk te weerstaan is. Bij Quote vertellen we natuurlijk ook veel succesverhalen, maar geven we wel een realistisch beeld. Je komt er echt niet door een paar cryptomuntjes te kopen.”
"Financiële weerbaarheid begint bij financiële kennis"
Onder ogen zien
Technologische innovatie kan zorgen voor klantgerichte oplossingen die mensen inzicht geven in hun financiële situatie. Jansen: Banken hebben daar apps voor en ik spreek ook regelmatig met startups die daar iets mee doen. Ik zie daar zeker toekomst in. Om financieel gezond te zijn, moet je je ogen niet sluiten voor tegenslagen die jouw financiële plaatje overhoop kunnen schoppen. Hij geeft een voorbeeld. “Meer dan één op de drie huwelijken mondt uit in een scheiding. Natuurlijk denk je daar niet aan als je aan het altaar staat, maar als je samen een huis koopt, dan is het grootste risico niet dat de huizenprijzen dalen, maar dat je niet bij elkaar blijft.” Dat benadrukt volgens hem het belang van eerlijk advies en een goede begeleiding. “Een goede hypotheekadviseur laat mensen die risico’s onder ogen zien. Ook over bijvoorbeeld een overlijdensrisicoverzekering moet je nadenken, hoe on-sexy en depressief stemmend dat onderwerp ook is.”
Jansen hoopt op een samenleving die financieel weerbaarder wordt, maar hij beseft ook dat mensen altijd kwetsbaar zullen blijven. “Je houdt altijd mensen die, willens en wetens, niet verder kijken dan de dag van morgen. We weten ook dat roken slecht is en dat je niet met alcohol het verkeer in moet. Toch gebeurt dat ook nog steeds. Maar daarnaast is er ook veel onwetendheid. We moeten mensen beter zien te bewapenen.”